WAT IS EEN BEWUSTZIJN?

Bewustzijn kan kort omschreven worden als het vermogen om zich bewust te zijn van zichzelf, zijn gedachten, emoties en de omgeving.

Het is het innerlijke “weten” dat we bestaan en de ervaring van de wereld om ons heen. Bewustzijn is een complex en mysterieus fenomeen.

We leven in een tijd waarin de grootste oorlog niet alleen met wapens wordt gevoerd, maar om ons bewustzijn.

Overal op aarde zien we strijd, verdeeldheid en chaos.

Maar achter deze zichtbare conflicten ligt een diepere laag: een gevecht om de richting van onze ziel, ons denken en onze innerlijke vrijheid.

Willen we geleid worden door angst en controle, of kiezen we voor liefde, waarheid en eenheid?

Deze tijd vraagt ons wakker te worden en te herinneren wie we werkelijk zijn: lichtwezens, verbonden met elkaar en met de Bron.

Er zijn verschillende *niveaus van bewustzijn, zoals:

Wakker Bewustzijn: De toestand waarin we ons dagelijks leven ervaren, bewust van onze gedachten, zintuigen en handelingen.

Verlies van Bewustzijn: Bijvoorbeeld in slaap, onder narcose of bij een coma, wanneer we ons niet bewust zijn van de omgeving.

Subtiele Bewustzijnstoestanden: Zoals meditatie of dromen, waar het bewustzijn veranderingen ondergaat.

 

Transpersoonlijk of Spiritueel Bewustzijn (in sommige tradities)

Mystieke ervaringen: Gevoelens van eenheid, tijdloosheid of contact met iets groters dan jezelf.

Verlichte staten (zoals in boeddhisme of hindoeïsme): Bewustzijn voorbij het ego of het individuele zelf.

Samadhi / Nirvana: Staten van zuiver gewaarzijn, zonder gedachten of verlangens (volgens spirituele tradities).

 

Pre-bewuste en Onbewuste lagen (psychologisch perspectief)

Pre-bewuste: Informatie waar je niet actief aan denkt, maar die makkelijk toegankelijk is.

Onbewuste: Diepere psychische processen buiten je bewuste controle, zoals verdrongen herinneringen of driften (bijvoorbeeld bij Jung en Freud).

 

Er zijn verschillende theorieën over de oorsprong van ons bewustzijn, zoals de pan psychisme theorie (die stelt dat bewustzijn overal in het universum aanwezig is) of de integrated information theory die probeert te verklaren hoe informatie in het brein leidt tot bewuste ervaringen.

✧ De Pijnappelklier: Anatomie en Functie

De pijnappelklier (of glandula pinealis) is een kleine, endocriene klier die diep in de hersenen ligt, tussen de twee hemisferen. Het is ongeveer ter grootte van een erwt en heeft een kenmerkende vorm die doet denken aan een dennenappel (waar de naam vandaan komt). De klier speelt een cruciale rol in de regulatie van biologische ritmes door de productie van melatonine.

✧ Functie van de Pijnappelklier

Melatonineproductie: De belangrijkste functie van de pijnappelklier is het produceren van melatonine, een hormoon dat betrokken is bij het reguleren van onze slaap-wakker cyclus. Melatonine wordt voornamelijk 's nachts geproduceerd wanneer het donker is, en helpt ons lichaam aan te geven wanneer het tijd is om te slapen.

 

Regulering van het Circadiaanse Ritme: Het circadiaanse ritme is het interne biologische ritme van ongeveer 24 uur, dat veel van onze lichaamsfuncties regelt, zoals slaap, eetlust en hormoonproductie. De pijnappelklier speelt hierbij een belangrijke rol door het vrijkomen van melatonine in reactie op licht en donker.

 

Relatie tot de Wereld van Dromen: In veel spirituele tradities wordt de pijnappelklier geassocieerd met onze dromen en ons vermogen om hogere bewustzijnstoestanden te bereiken. Dit komt deels doordat de pijnappelklier een rol speelt in de regulatie van de slaap, wat het gemakkelijker maakt om in verschillende stadia van slaap te komen, inclusief de fasen waarin dromen plaatsvinden.

✧ Spirituele en Filosofische Betekenis

In de geschiedenis is de pijnappelklier ook vaak in verband gebracht met spirituele ideeën over bewustzijn. De beroemde filosoof René Descartes beschouwde de pijnappelklier als de “zetel van de ziel” in het menselijk lichaam. Hij geloofde dat de pijnappelklier het centrum was waar de geest en het lichaam elkaar ontmoetten, wat onze ervaringen van bewustzijn en zelfbewustzijn zou verklaren.

 

Bovendien wordt de pijnappelklier in verschillende spirituele en esoterische tradities gezien als een poort naar hogere bewustzijnstoestanden, zoals meditatie, astrale projectie, of zelfs het derde oog. Het openen van het derde oog geeft de toegang tot hogere spirituele waarheden en inzichten.

 

De pijnappelklier speelt ook een rol bij het ervaren van bepaalde hallucinogene staten. Dit wordt gekoppeld aan de stof DMT (dimethyltryptamine), een krachtige hallucinogene verbinding die van nature voorkomt in het lichaam en mogelijk in de pijnappelklier wordt geproduceerd. DMT speelt een grote rol in dromen, near-death experiences (NDE's) en andere mystieke ervaringen.

 

✧ De Verbinding Tussen Bewustzijn en de Pijnappelklier

 

Biologische Basis van Bewustzijn: Vanuit wetenschappelijk perspectief wordt de pijnappelklier vaak gezien als onderdeel van de biologische basis van bewustzijn. De productie van melatonine en de invloed op onze slaap-waakcycli heeft een directe impact op hoe we bewust ervaren, zoals het verschil tussen slaap en waaktoestand.

 

Geassocieerd met Mystieke Ervaringen: Vanwege de verbinding met DMT en de esoterische opvattingen over de pijnappelklier, wordt soms gesuggereerd dat de pijnappelklier een rol speelt in bepaalde mystieke of transcendente ervaringen die buiten de reguliere, alledaagse ervaring van bewustzijn vallen. Dit maakt de pijnappelklier een interessant onderwerp voor mensen die geïnteresseerd zijn in spirituele of filosofische aspecten van bewustzijn.

 

De Grens van Wetenschap en Spiritualiteit: Er is een dunne grens tussen de wetenschappelijke en spirituele benaderingen van de pijnappelklier. Terwijl wetenschap zich richt op de fysieke en biologische processen, richt spiritualiteit zich op de diepere, ongrijpbare aspecten van bewustzijn en de verbinding met het universum.

 

Het bewustzijn is een van de meest mysterieuze en diepgaande aspecten van de menselijke ervaring. Het heeft wetenschappelijke, filosofische en spirituele dimensies die ons begrip van 'Het Zelf '. de wereld en de kosmos uitdagen. De pijnappelklier is een kleine, maar cruciale klier in de hersenen die ons biologische ritme reguleert, maar ook wordt omgeven door mystieke en spirituele associaties die wijzen op haar mogelijke rol in het verhogen van het bewustzijn naar andere niveaus.

Hoewel de symbolische verdeling tussen een vrouwelijke rechterhersenhelft en een mannelijke linkerhersenhelft een mooi inzicht geeft in verschillende menselijke kwaliteiten, is het belangrijk te beseffen dat echte intelligentie en creativiteit juist ontstaan wanneer beide hersenhelften samenwerken.

Crisis van het 'IK' (het zelf)

Bewustzijn hiervan is de eerste stap naar bevrijding.

Energetisch/spiritueel

Als je bewustzijn ziet als je innerlijke ruimte, energie of ziel, dan kun je deze dingen doen:

Gronden: Visualiseer dat je via je voeten contact maakt met de aarde (bv. wortels die uit je voeten groeien). Dat helpt om je energie bij jezelf te houden.

Beschermende visualisaties: Stel je een wit of goud licht voor om je heen als een beschermend schild.

Stilteoefeningen: Regelmatig mediteren helpt je om in contact te blijven met je eigen energie en je geest helder te houden.

Energetische hygiëne: Denk aan energetisch "douchen", zoals jezelf afspoelen onder stromend water met de intentie alles los te laten wat niet van jou is.

 

Psychologisch

Op mentaal/emotioneel niveau betekent bewustzijnsbescherming bijvoorbeeld:

Grenzen stellen: Zeg nee tegen dingen of mensen die je energie leegzuigen of je uit balans brengen.

Bewuste informatieconsumptie: Let op wat je kijkt, leest en luistert. Overprikkeling of negativiteit kan je bewustzijn beïnvloeden.

Zelfreflectie/journaling: Houd je eigen gevoelens en gedachten in de gaten. Wat komt van jou, wat is van anderen?

Filosofie en zelfonderzoek:  wie ben ik zonder externe invloeden?

 

Praktisch in het dagelijks leven

Ook in gewone situaties kun je je bewustzijn "beschermen":

Digitale detox: Even afstand van schermen, nieuws of sociale media. 

Media-diëten: bewust omgaan met je schermtijd en bronnen

Natuur in gaan: Werkt helend en brengt je terug in je lichaam en in het nu.

Slapen & voeding: Je bewustzijn functioneert beter met een gezond lichaam.

Stilte oefeningen of contemplatie: leren je aandacht terug te claimen.

 

*Niveaus van bewustzijn uitgebreid 

✧ WAKKER BEWUSTZIJN

De normale, dagelijkse toestand van functioneren.

  • Volledig bewust: je bent alert, gebruikt je zintuigen, redeneert logisch.

  • Zelfbewustzijn: besef van “ik” als apart van de wereld.

  • Meta-bewustzijn: besef dat je bewust bent, bv. reflectie op eigen gedachten.

✧ VERLIES OF AFGESLOTENHEID VAN BEWUSTZIJN

  • Diepe slaap: Geen dromen, geen gewaarzijn.

  • Narcose: Medisch opgewekt verlies van bewustzijn.

  • Coma: Ernstige toestand zonder waakzaamheid of bewustzijn.

  • Vegetatieve toestand: Open ogen, maar geen bewust gewaarzijn.

  • Slaapverlamming / black-out: Tussen bewustzijn en afwezigheid.

Hersengolven: delta-golven (0.5–4 Hz) in diepe slaap, minimale activiteit in coma

✧ SUBTIELE TOESTANDEN VAN BEWUSTZIJN

  • Dromen: Symbolisch, visueel, onlogisch.

  • Lucide dromen: Je weet dat je droomt; soms beheersbaar.

  • Hypnose: Focus, ontspanning, verhoogde suggestibiliteit.

  • Flow-toestand: Volledige betrokkenheid zonder zelfbewustzijn (bv. bij sport of kunst).

  • Meditatie (concentratiegericht): Aandacht op object (bv. ademhaling, mantra).

  • Meditatie (inzichtgericht): Observatie van gedachten, sensaties, 'zelf'.

 Hersengolven: variabel – vaak theta (4–8 Hz) en alpha (8–12 Hz)

 

✧ VERANDERDE BEWUSTZIJNSTOESTANDEN (ASC’s)

Toestanden waarin de normale structuur van het bewustzijn verschuift.

  • Trance: Diepe focus, vaak verminderd lichaamsbesef.

  • Sensorische deprivatie: Afwezigheid van zintuiglijke prikkels (bv. float tanks).

  • Psychedelische bewustzijnstoestand: Door LSD, psilocybine, ayahuasca, etc. → Veranderde waarneming van tijd, ruimte, ego.

  • Mystieke ervaringen: Gevoel van eenheid, tijdloosheid, transcendentie.

Hersengolven: sterk gevarieerd; vaak verhoogde gamma-activiteit (30–100 Hz) bij spirituele ervaringen

✧ ONBEWUSTE / VOORBEWUSTE LAGEN

Niet direct toegankelijk, maar invloedrijk.

  • Freudiaans onbewuste: Verdrongen wensen, angsten.

  • Jungiaans collectief onbewuste: Archetypes, erfelijk gedeeld psychisch materiaal.

  • Moderne psychologie: Impliciete herinneringen, automatische processen.

  • Subconscious mind: Automatische reacties, intuïtie, gewoontes.

Niet meetbaar als bewustzijn, maar wel herkenbaar in gedrag en dromen.

✧ HOGERE OF TRANSPERSOONLIJKE BEWUSTZIJNSTOESTANDEN

Deze overstijgen het gewone ego-bewustzijn en komen vaak voor in mystieke, religieuze of diepe meditatieve contexten.

  • Eenheidsbewustzijn (non-duaal): Geen scheiding tussen ‘zelf’ en wereld.

  • Turīya (Vedanta): 'Vierde bewustzijnstoestand' – pure aanwezigheid.

  • Samādhi (Yoga-traditie): Volledige absorptie; verdwijnen van ego en tijd.

  • Kosmisch Bewustzijn (Bucke): Ervaring van het Universum als levend en bewust.

  • Brahman-realizatie / Nirvana (hindoeïstisch/boeddhistisch): Ultieme bevrijding, los van alle dualiteit en illusie.

  • Christelijke contemplatie: “Goddelijke vereniging” of “donkere nacht van de ziel”.

  • Satori / Kensho (Zen): Plots ontwaken, vaak tijdelijk.

Hersengolven: soms verhoogde gamma, maar vaak buiten standaard neurologisch kader. Het zijn 'ervaringsdimensies', niet puur biologisch.

 

"U weet immers hoe laat het is, u weet dat het moment is aangebroken om uit de slaap te ontwaken. De redding is ons nu dichterbij dan toen we tot geloof kwamen."

Romeinen 13:11 (NBV)

GERELATEERDE ONDERWERPEN: